Барацьба за стварэнне Беларускай дзяржаунасци 1917-1920гг.

МІНІСТЭРСТВА СЕЛЬСКАЙ ГАСПАДАРКІ І ХАРЧАВАННЯ

РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

Установа адукацыі: “Беларускі дзяржаўный аграрный тэхнічны

універсітэт”

Факультэт: Прадпраніматэльства і упраўлення

Кафедра: Філасофіі і гісторыі

Кантрольная работа

Тэма: “Гісторыя Беларусі”

ЗМЕСТ

1.         Беларускі нацыянальны рух і яго барацьба за вырашэнне нацыянальнага пытання (сакавік-кастрычнік 1917г).

2.         I Усебеларускі з’езд.

3.         Абвяшчэнне БНР і яе роля ў станаўленні беларускай дзяржаўнасці.

Барацьба за стварэнне беларускай дзяржаўнасті 1917 – 1920 гг.

 Беларускі нацыянальны рух і яго барацьба за вырашэнне нацыянальнага пытання (сакавік – кастрычнік 1917 г.)

Адносіны нацыянальных арганізацый да Кастрычніцкай рэвалюцыі. Пад уздзеяннем першых мерапрыемстваў па ператварэнню ў жыццё савецкай нацыянальнай палітыкі старое насільнае адзінства народаў Расіі імгненна развалілася. У краіне разгарнулася гіганцкае па свайму размаху, па разнастайнасці форм, па праяўленню творчай ініцыятывы нацыянальна-дзяржаўнае будаўніцтва. У лістападзе — снежні 1917 г. пачала складвацца новая групоўка сіл, якая прынцыпова адрознівалася ад той, што існавала ў сярэдзіне кастрычніка.

Аб палітыцы арыентацыі народных мас Беларусі пераканаўча сведчаць вынікі выбараў ва беларускіх выбарчых акругах. За спісы нацыянальных партый і арганізацый галасавала толькі 0,3 % выбаршчыкаў, якія ўдзельнічалі ў выбарах. Перамогу на выбарах атрымалі кандыдаты партыі бальшавікоў. Вынікам павышэння аўтарытэту гэтай партыі было ўступленне ў яе рады новых членаў. 3 Гомеля, напрыклад, 21 лістапада 1917 г. паведамлялі, што рабочыя і работніцы, якія да гэтага часу ішлі за нацыянальнымі партыямі, масамі ўступалі ў члены арганізацыі бальшавікоў.

Да Кастрычніцкай рэвалюцыі беларускі нацыянальны рух цвёрда стаяў на пазіцыі аўтаноміі Беларусі ў складзе Расіі. Пытанне аб аддзяленні ад Расіі і ўтварэнні незалежнай беларускай дзяржавы не ставілася.

Ідэйныя пазіцыі выбранага з'ездам беларускіх нацыянальных дзеячаў Беларускага нацыянальнага камітэта падзялялі створаныя на базе існаваўшых да Лютаўскай рэвалюцыі арганізацый буржуазіі: Саюз беларускай дэмакратыі — у Гомелі, Беларускі нацыянальны камітэт — у Магілёве, Саюз беларускага народа — у Віцебску, Беларускі народны камітэт — у Оршы, Хрысціянска-дэмакратычнае аб'яднанне — у Мінску. Гэтыя арганізацыі не былі звязаны паміж сабой. Ні адна з іх не мела ясна сфармуляванай мэты.

У сваёй дзейнасці вышэй паказаныя арганізацыі арыентаваліся на супрацоўніцтва з рускай буржуазіяй, з партыяй кадэтаў. У нацыянальным пытанні яны не заўсёды паслядоўна прызнавалі патрабаванне культурнага самавызначэння беларускага народа. Замест прынцыпу культурна-нацыянальнай аўтаноміі іх увага акцэнтавалася на дасягненні абласнога самакіравання з правам мясцовага заканадаўства толькі ў пытаннях гаспадарчага і культурнага жыцця. Саюз беларускай дэмакратыі ў Гомелі, напрыклад, бачыў мэту у адзінстве Беларусі з Расіяй і захаванні цэласнасці Беларусі з яе галоўным культурным цэнтрам — горадам Вільняй.

Буржуазна-памешчыцкія арганізацыі Беларусі заставаліся на пазіцыях заходняга русізму. Іх лідэры выступалі супраць права беларускага народа на стварэнне нацыянальнай дзяржаўнасці, яны не былі паслядоўныя ў пытаннях культурнага самавызначэння. Адмаўляючы права беларускага народа на самастойнае культурнае развіццё, адзін з арганізатараў Саюза беларускай дэмакратыі ў Гомелі П. Каранкевіч, напрыклад, гаварыў: “Нам давядзецца дапоўніць работу нашых продкаў і аб'яднацца з іншымі роднымі нам плямёнамі — велікарускім і маларускім — у адну магутную і несакрушальную народнасць рускую”.

Нацыянальная праграма Мінскага хрысціянска-дэмакратычнага аб'яднання прызнавала для “малых народаў, як Літва, Латвія, Беларусь і Украіна, неабходнасць поўнага іх самавызначэння”. Мэтай Беларусі яны ставілі “збліжэнне ўсіх католікаў і праваслаўных і аб'яднанне іх у рамках веры з рознымі абрадамі” [5].

Нацыянальная праграма партыі беларускіх народных сацыялістаў прадугледжвала прадастаўленне Беларусі аўтаноміі з заканадаўчым органам — Беларускай краёвай радай у федэратыўна-дэмакратычнай Расійскай Рэспубліцы, адраджэнне беларускай культуры і ўсебаковае развіццё “беларускага нацыянальнага жыцця на фундаменце працоўнага народа”, увядзенне культурна-нацыянальнай аутаноміі для нацыянальных меншасцей.

Але ні партыя народных сацыялістаў, ні адна з іншых нацыянальных арганізацый не выраслі ў колькі-небудзь значную грамадска-палітычную партыю і не аказалі прыкметнага ўплыву на развіццё нацыянальнага руху.

Найбольш уплывовай нацыянальнай партыяй рабілася адноўленая пасля Лютаўскай рэвалюцыі Беларуская сацыялістычная грамада. Пасля з'езда беларускіх нацыянальных дзеячаў і нарады 27 сакавіка 1917 г. у яе рады ўступалі ўсе, хто імкнуўся ўдзельнічаць у беларускім нацыянальным руху. Разам з прытокам працоўных у партыю ўступалі прадстаўнікі нацыянальнай буржуазіі, памешчыкаў, буйныя чыноўнікі, генералы і афіцэры — галоўным чынам з мэтай авалодання каманднымі пазіцыямі ў нацыянальным руху, каб звярнуць яго на шлях буржуазнага нацыяналізму. Падтрымліваючы буржуазны Часовы ўрад, адроджаная БСГ усё брльш аддалялася ад народа, не прымала мер да абнаўлення сваёй праграмы. 3 прычыны гэтага ў партыі хутка з'явіліся правая і левая плыні, супярэчнасці паміж якімі ўсё больш паглыбляліся. Да восені 1917 г. стала ясна, што раскол партыі непазбежны. Яе адносіны да Кастрычніцкай рэвалюцыі не былі адназначнымі. Да Беларускага з'езда БСГ ішла не падрыхтаванай.

Прызнаўшы савецкую ўладу ў Расіі, Вялікая беларуская рада ў той жа час не прызнала яе ў Беларусі. Дзяржаўнае ўтварэнне, якое склалася пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі,— Заходнюю вобласць і Заходні фронт — яна адвергла. Выканаўчы камітэт Заходняй вобласці і фронту разглядаўся Радай выключна як франтавы орган, які зусім не займаўся кіраўніцтвам грамадска-палітычнага, эканамічнага і культурнага жыцця вобласці. Падставай для такога вываду паслужыла, па-першае, тое, што ў складзе Выкомзаха ваеннаслужачых было ў паўтара раза больш колькасці членаў, якія прадстаўлялі Саветы сялянскіх дэпутатаў Мінскай і Віленскай губерняў і Саветы рабочых і салдацкіх дэпутатаў шэрага гарадоў Заходняй вобласці. Па-другое, прэзідыум Выкомзаха быў складзены толькі з прадстаўнікоў фронту. Па-трэцяе, у кіраўніцтве Выкомзаха не было ніводнага беларуса. Таму Вялікая беларуская рада і іншыя нацыянальныя арганізацыі лічылі, што пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі ўлада была арганізавана толькі на Заходнім фронце, а на тэрыторыі Беларусі ніякай улады не існавала.

У мэтах выхаду з гэтага становішча Вялікая беларуская рада паставіла сваёй задачай дабі-вацца самавызначэння Беларусі на буржуазнай аснове і стварэння асобнай ад Савецкай Расіі буржуазна-дэмакратычнай рэспублікі. Для вырашэння гэтай задачы ёю разам з Беларускім абласным камітэтам пры Выканкоме Усерасійскага Савета сялянскіх дэпутатаў быў склікан Усебеларускі' з'езд.

I Ўсебеларускі з’езд.

На з'езд прыбыло 1872 дэлегаты, у тым ліку 1167 з правам рашаючага голасу. Колькасць дэлегатаў складалася з дзвюх амаль роўных частак. Адна з іх падтрымлівала Вялікую беларускую раду, а другая — Беларускі абласны камітэт. Прыхільнікі ВБР дабіваліся абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі і аддзялення яе ад Савецкай Расіі. Дэлегаты, якія падтрымлівалі Беларускі абласны камітэт, выступалі за захаванне Беларусі ў складзе Расіі. Прапанаваныя імі праекты рэзалюцый не былі прыняты з'ездам. З'езд адобрыў кампраміснае рашэнне, стварыўшы часовы вышэйшы орган улады — Усебеларускі Савет сялянскіх, салдацкіх і рабочых дэпутатаў, які павінен быў замяніць арганізаваныя пасля перамогі рэвалюцыі органы савецкай улады ў Беларусі і на Заходнім фронце. Усебеларускаму Савету даручалася падрыхтаваць і склікаць Устаноўчы сход, якому трэба было вызначыць дзяржаўны лад на Беларусі.

З'езд не паспеў абраць Усебеларускі Савет сялянскіх, салдацкіх і рабочых дэпутатаў. Ён абраў толькі выканаўчы орган — Савет з'езда — у складзе 43 дэлегатаў, абавязаўшы яго праводзіць у жыццё ўсе рашэнні з'езда. Пад шырмай абароны савецкай улады ў вобласці і на фронце СНК Заходняй вобласці і фронту 18 снежня 1917 г. сваім рашэннем распусціў з'езд і прапанаваў яго прэзідыуму пакінуць межы вобласці і фронту.

Роспуск з'езда прызнавалі справядлівым сяляне Раснян-скай воласці Чавускага павета, Мілаславіцкай воласці Клімавіцскага павета, в. Межлессе і в. Ольніцы Бабруйскага павета, сялянскія з'езды Аршанскага і Слуцкага паветаў, IV Магілёўскі губернскі з'езд сялянскіх дэпутатаў, Віцебскі губернскі з'езд Саветаў. У рэзалюцыях сельскіх, валасных, павятовых і губернскіх з'ездаў было выражана імкненне падтрымаць савецкую ўладу і непарыўны саюз Беларусі з Савецкай Расіяй.

Гэта вымушаны былі прызнаць і лідэры беларускага нацыянальнага руху. У пісьме ад 17 снежня 1917 г. адзін з іх, К. Езавітаў, пісаў: “З'езд цягнуўся ўжо 12-ы дзень. Усе стаміліся, амаль няма ўздыму. 11 дзён ідзе ўпартая барацьба за самое існаванне з'езда. Вядзецца ўпартая кампанія, мэтай якой з'яўляецца зрыў з'езда, незалежна ні ад якіх абставін. Спачатку рабілі гэта бальшавікі, якія трапілі на з'езд для “прывітання”...— цяпер бальшавікоў няма, але злосць, унесеная імі, засталася і пусціла глыбокія карэнні. У сялянскую масу нацыянальны рух яшчэ не трапіў, а таму на іх абапірацца нельга”.

У тэлеграме Беларускаму абласному камітэту пры Усерасійскім Савеце сялянскіх дэпутатаў ад 18 студзеня 1918 г. Я. Мамонька пісаў: “Да гэтага часу ні Крыленка, ні Мяснікоў, ні Ленін, ні рэдакцыі газет не атрымалі матэрыялаў, якія б прымушалі іх штотыднёва адчуваць, што ў Расіі акрамя ўкраінцаў, велікаросаў і інш. ёсць яшчэ і беларусы. Вось чаму Крыленка і Мяснікоў заявілі мне, што яны беларускага руху не бачаць і не адчуваюць. Заява гэта... мае пад сабой падставу” [7]. Такім чынам, лідэры нацыянальнага руху вымушаны былі прызнаць адсутнасць у Беларусі шырокай сацыяльнай базы для ліквідацыі савецкай улады і адрыву яе ад Расіі.

Нягледзячы на адабрэнне многімі сходамі і з'ездамі сялян дзеянняў СНК Заходняй вобласці і фронту, што прывяло да роспуску з'езда, пытанне аб правамернасці зробленага усё яшчэ застаецца без адказу. Нам уяў-ляецца, што аб'ектыўна ў Беларускага з'езда такога фінішу не павінна было быць. Чакаць ад такога стракатага па складу з'езда, на якім у ліку дэлегатаў пераважалі сяляне, салдаты і інтэлігенцыя, на якім адсутнічалі рэвалюцыйныя рабочыя, бальшавікі, прыняцця іншых рашэнняў падстаў не было. На з'ездзе не было той сілы, якая б змагла аб'яднаць у адно цэлае разрозненыя групы дэлегатаў.

Чаму на з'ездзе не было бальшавікоў, рабочых? Адказваючы на гэтае пытанне коратка, трэба сказаць, што Абласны камітэт РСДРП(б) і Аблвыкомзах ухіліліся ад выканання пагаднення, заключанага паміж Народным камісарыятам па справах нацыянальнасцей РСФСР і Беларускім абласным камітэтам аб скліканні з'езда сумесна з Саветамі ў Мінску. Выклікае здзіўленне, чаму Мяснікоў, які атрымаў тлумачэнне ў Сталіна аб нацыянальнай палітыцы савецкай улады, не прыняў мер да яе правядзення ў жыццё. Яшчэ да адкрыцця Беларускага з'езда Абласны камітэт РСДРП(б) адкрыта праявіў да яго негатыўныя адносіны.

Прычыны гэтага трэба шукаць глыбей. Па-першае, Вялікая беларуская рада і іншыя нацыянальныя арганізацыі не маглі згадзіцца з тым, у якую форму вылілася пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі дзяржаўнае будаўніцтва ў Беларусі. Аб'яднанне вобласці і фронту ў адзіную дзяржаўную адзінку, як гэта адбылося ў Беларусі (Заходняя вобласць і Заходні фронт), не мела прэцэдэнту. Гэта было адзінае ў Расіі ваенна-грамадзянскае дзяржаўнае ўтва-рэнне. 3 часу Кастрычніка тут дзейнічалі Ваенна-рэвалюцыйны камітэт Заходняга фронту, Выканком Саветаў вобласці і фронту і Саўнарком вобласці і фронту. Усе гэтыя органы ў адзін і той жа час былі абласнымі, але больш франтавымі. Па свайму складу ў пераважнай большасці яны былі ўкамплектаваны ваеннымі работнікамі, цывільных асоб у іх не было.

Па-другое, пытанне аб самавызначэнні Беларусі ў значнай меры рабілася актуальным таму, што, як мы адзначалі вышэй, фарміраванне Заходняй вобласці не было завершана. Такія беларускія губерні, як Віцебская і Магілёўская, у яе склад не ўваходзілі. Заходняя вобласць у 1917 г. пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі аб'яднала тэрыторыю толькі Мінскай і часткі Віленскай губерняў. Неакупіраваныя паветы Віцебскай і Магілёўскай губерняў былі ўключаны ў Заходнюю вобласць толькі ў 1918 г., калі пасля пачатку германскай інтэрвенцыі фактычна сфарміравалася новая вобласць з цэнтрам у Смаленску. У патрабаванні аб самавызначэнні Беларусі кіраўніцтва вобласці бачыла толькі імкненне ВБР, Белнацкома ліквідаваць вобласць, што шмат у чым накладвала свой адбітак на развіццё працэсу ўтварэння нацыянальнай беларускай рэспублікі. Гэтым можна раслумачыць і той факт, што ўрад БНР меў кантакт з Савецкай Расіяй, але з Заходняй вобласцю ніякіх адносін не было.

Па-трэцяе, Ваенрэўком, Аблвыкомзах і Саўнарком вобласці і фронту займаліся пераважна справамі Заходняга фронту, які пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі фактычна расфарміроўваўся. Такім чынам, ім трэба было ўдзяляць шмат увагі стварэнню ўзброенай сілы, здольнай абараніць рэвалюцыю, і таму не было магчымасці займацца правядзеннем рэвалюцыйных пераўтварэнняў у вобласці. А работа гэта з'яўлялася неадкладнай, практычна яна магла садзейнічаць замацаванню перамогі рэвалюцыі.

Па-чацвёртае, партыйнае і савецкае кіраўніцтва вобласці складалася з прафесійных ваенных рускай, украінскай, латышскай, армянскай, яўрэйскай і інш. нацыянальнасцей. Беларусаў сярод іх не было. А пытанні, якія трэба было б рашаць, закраналі беларускую нацыю. Беларускія нацыянальныя арганізацыі ставілі пытанне аб самавызначэнні, што вынікала з рашэнняў II Усерасійскага з'езда Саветаў і іншых дакументаў РКП(б) і Савецкага ўрада. Але кіраўнікі абласных партыйных і савецкіх ррганаў не прызнавалі беларускую нацыю і таму патрабаванне аб самавызначэнні Беларусі ўспрынялі як антысавецкае, контррэвалюцыйнае. 3 такіх “тэарэтычных” домыслаў вынікалі практычныя дзеянні, якія вялі не да ўзаемаразумення і супрацоўніцтва, а да канфрантацыі.

Бачачы, што ў Беларусі пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі нацыянальна-дзяржаўнае будаўніцтва не пачыналася, і, асцерагаючыся, каб германскія, польскія, украінскія і літоўскія буржуазна-памешчыцкія сілы не паквапіліся на “безгаспадарчую” тэрыторыю Беларусі, беларускія нацыянальныя арганізацыі актыўна павялі лінію на ўтварэнне беларускай дзяржавы.

Абвяшчэнне БНР і яе роля у станаўленні дзяржаўнасті.

Калі савецкія войскі ўжо пакінулі Мінск, а германскія яшчэ не ўступілі, частка дзеячаў беларускага нацыянальнага руху, зыходзячы з сітуацыі, знешнепалітычных умоў, слабасці сацыяльнай базы нацыянальнага руху, зрабіла спробу стварэння сваёй улады. Выканком Савета з'езда 21 лютага 1918 г. звярнуўся да народа Беларусі з 1-ай Устаўной граматай, у якой аб'явіў сябе ўладай у Беларусі. Часовым выканаўча-распараджальным органам стаў створаны ім з прадстаўнікоў толькі сацыялістычных партый Народны Сакратарыят на чале з Я. Варонка. У яго склад увайшлі: П. Крэчэўскі, А. Смоліч, П. Бадунова, А. Карач, Т. Грыб, К. Езавітаў, У. Макрэеў, I. Серада і інш. Разлік быў на тое, што германскаму камандаванню прыдзецца прыняць як дадзенае беларускае нацыянальнае ўтварэнне. Але ініцыятары гэтай акцыі памыліліся. 24 лютага 1918 г. дэлегацыя Народнага Сакратарыята (Я. Варонка, К. Езавітаў, А. Смоліч і інш.) наведала прадстаўніка камандавання германскай арміі ў Мінску і выказала сваю лаяльнасць уладзе інтэрвентаў . Нягледзячы на гэта, па загаду ваеннага каменданта гарнізона ў Мінску Народны Сакратарыят 25 лютага быў сілай выдвараны з памяшкання, якое ён займаў. Аднак Выканком Савета з'езда і Народны Сакратарыят зрабілі выгляд, што нічога не здарылася. 9 сакавіка 1918 г. адбылося першае ўрачыстае пасяджэнне Выканаўчага камітэта Савета з'езда. У яго склад былі запрошаны прадстаўнікі сацыялістычных партый: сацыялістаў-рэвалюцыянераў, меншавікоў, ЕС і СС, Паалей-Цыёна і інш. Агульная колькасць членаў Выканкома была даведзена да 71 чалавека. Пасяджэнне прыняло 2-ую Устаўную грамату, у якой Беларусь была аб'яўлена народнай рэспублікай. Выканаўчы камітэт быў перайменаваны ў Раду БНР, абраны Прэзідыум Рады на чале з I. М. Серадой. У межах Беларусі былі абвешчаны свабоды: слова, друку, сходаў, забастовак, сумлення, недатыкальнасць асобы і жылля, права на аўтаномію, раўнапраўе моў усіх нацыянальнасцей Беларусі. Права прыватнай уласнасці на зямлю не адмянялася. Зямля павінна была перадавацца бясплатна тым, хто яе апрацоўваў. Лясы, воды і нетры зямлі аб'яўляліся ўласнасцю БНР. Паўсюдна ўстанаўліваўся 8-гадзінны рабочы дзень.

Сацыяльна склад Рады БНР быў неаднародны. Кіруючую ролю ў ёй ажыццяўлялі сярэднія слаі нацыянальнай інтэлігенцыі. У партыйных адносінах Рада складалася з прадстаўнікоў розных нацыянальных сацыялістычных партый (БСГ, ЕС і СС, Паалей-Цыён, Бунд), а таксама рускіх эсэраў і меншавікоў. Усе гэтыя партыі адхілялі Кастрычніцкую рэвалюцыю, але не ўсе падтрымлівалі аддзяленне Беларусі ад Расіі і ўтварэнне беларускай нацыянальнай дзяржавы. Рускія эсэры, меншавікі і яўрэйскія сацыялістычныя партыі выказаліся за знаходжанне Беларусі ў складзе Расіі. Яўрэйскія партыі асцерагаліся, што ў беларускай нацыянальнай дзяржаве на першы план выйдзе беларуская буржуазія. Рускія эсэры стаялі на пазіцыі “адзінай і непадзельнай” Расіі. Толькі БСГ патрабавала самавызначэння Беларусі на буржуазна-дэмакратычнай падставе.

Па прычыне таго, што ў Брэсцкім мірным дагаворы нічога не гаварылася аб беларускай дзяржаве, Рада БНР, якая ігнара-вала волю прадстаўнікоў аргані-зацый і партый рускай арыентацыі, на пасяджэнні ў ноч з 24 на 25 сакавіка 1918 г. пасля дзесяцігадзінных спрэчак прыняла пастанову аб незалежнасці Беларусі. У пратаколе адзначалася, што атмасфера ў час пасяджэння была “наэлектрызавана”. Супраць аддзялення Беларусі ад Савецкай Расіі галасавалі дэпутаты гарадской, земскай і бундаўскай фракцый. Ад галасавання ўстрымаліся прадстаўнікі Аб'яднанай яўрэйскай сацыялістычнай партыі, Паалей-Цыёна і сацыялістаў-рэвалюцыянераў. Земская фракцыя выйшла з Савета БНР і адазвала сваіх прадстаўнікоў з Народнага Сакратарыята.

3-яй Устаўнай граматай ад 25 сакавіка 1918 г. БНР абвя-шчалася “незалежнай і вольнай дзяржавай”. У склад яе былі ўключаны Магілёўская, Мінская, Віцебская, беларускія часткі Гродзенскай, Віленскай, Смаленскай, Чарнігаўскай і суседніх губерняў.

Так на працягу аднаго месяца была сфарміравана дзяржава, стварэння якой дабівалася кіраўніцтва Беларускай сацыялістычнай грамады. Гістарычна гэта мэта з'яўлялася заканамернай. У выніку перамогі буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі дзяржава па свайму зместу павінна была быць буржуазна-дэмакратычнай. Менавіта такую дзяржаву і імкнуліся стварыць нацыянальныя партыі і арганізацыі. Між тым трэба адзначыць, што на справе гэта мэта не была здзейснена.

Чаму з пачатку свайго ўтварэння БНР не знайшла падтрымкі шырокіх народных мас? Прычын таму многа. Яна была створана ў вельмі неспрыяльных умовах і існавала пад акупацыяй. Акупацыйны рэжым заваёўніка быў супраць падтрымкі нацыянальных імкненняў, нацыянальных органаў улады абвешчанай дзяржавы. I народам ён успрымаўся як варожы. Але Рада вымушана была калі не супрацоўнічаць з ім, то быць для яго лаяльнай. Па-другое, зямлю сялянства не атрымала. Больш таго, яе забіралі і зноў аддавалі памешчыкам. У працэсе стварэння БНР шырокія народныя масы ўдзелу не прымалі.

Вядома, што I Усебеларускі з'езд даверыў абранаму ім Савету з'езда падрыхтаваць і склікаць Беларускі Устаноўчы сход, а затым II Усебеларускі з'езд, на якім абвясціць будучую беларускую дзяржаву. А фактычна выйшла, што БНР абвясціў нават не Савет з'езда, а створаны ім вузкі орган — Выканаўчы камітэт Савета з'езда, які потым кааптаваў у свой склад 28 прадстаўнікоў нацыянальных груп. Выканком сам сябе пераўтварыў у Раду БНР, якая складалася з 71 члена. Значыць, пастановы I Усебеларускага з'езда не былі выкананы, і пытанне аб дзяржаўным ладзе Беларусі вырашыла нікім не абраная Рада БНР у складзе 71 члена. Беларускі народ у вырашэнні пытання аб грамадска-дзяржаўным ладзе Беларусі не ўдзельнічаў. Таму, трэба думаць, БНР успрымалася народам як фарміраванне, створанае групай інтэлігенцыі не канстытуцыйным шляхам.

Юрыдычнага афармлення ўтварэння БНР патрабавала таксама партыя беларускіх сацыялістаў-рэвалюцыянераў. Але Рада БНР гэтага не зрабіла. Трэба думаць, што да гэтага былі важкія падставы. Па-першае, Рада БНР не спадзявалася на падтрымку сялян, якія актыўна ўдзельнічалі ў выбарах ва Устаноўчы сход і галасавалі за спісы бальшавікоў і рускіх эсэраў, у фарміраванні савецкіх органаў улады і кіраўніцтва (абласных, губернскіх, павятовых, валасных). Насельніцтва Беларусі рашуча выступіла супраць германскай інтэрвенцыі. Па-другое, на I Усебеларускім з'ездзе сяляне актыўна выступалі супраць аддзялення Беларусі ад Савецкай Расіі. Таму Рада БНР, якая прыняла акт ад 25 сакавіка 1918 г. аб незалежнасці Беларусі ад Расіі, пайшла як бы супраць іх волі. Па-трэцяе, трэба мець на ўвазе і тое, што ў стварэнні незалежнай беларускай дзяржавы не былі зацікаўлены германскія інтэрвенты, якія выношвалі планы захопу часткі тэрыторыі Беларусі. Утойваючы сваю сапраўдную мэту, яны не дазволілі скліканне на акупаванай імі тэрыторыі Устаноўчага сходу Беларусі пад маркай, што гэта было б парушэннем Брэсцкага міру.

БНР шукае падтрымку Германіі. Першым крокам дзейнасці ўрада БНР было імкненне дабіцца свайго прызнання іншымі дзяржавамі. 3 гэтай мэтай яны паслалі ў Кіеў да германскага пасла дэлегацыю (А. Цвікевіч, М. Доўнар-Запольскі, П. Трамковіч) з прапановай: