Враги захватили и разрушили город. 2. Сцену театра украшали цветами. 3. Ромул и Рем построили Рим. 4. Цицерон был известнейшим римским оратором

1. Враги захватили и разрушили город. 2. Сцену театра украшали цветами. 3. Ромул и Рем построили Рим. 4. Цицерон был известнейшим римским оратором.

Res mancīpi et nec mancīpi I

Omnes res aut mancīpi aut nec mancīpi sunt.

Mancīpi res sunt omnia praedia in Italĭco solo, tam rustĭca, qualis est fundus, quam urbāna, qualis est domus; item jura praediōrum rusticōrum, velut via, iter, actus, aquaeductus; item servi et quadrupĕdes, velut boves, muli, equi, asĭni.

Cetĕrae res nec mancīpi sunt.

(Ulp.)

Занятие 14.

Перфектные времена активного залога.

Упражнение 1.

a) Пpоспрягайте в Perfectum, Plusquamperfectum, Futūrum II ind. Act. глаголы: mitto, misi, missum, ĕre (посылать); continuo, āvi, ātum, āre (соединять); prodo, dĭdi, dĭtum, ĕre (предавать).

b) Определите форму глаголов и переведите на русский язык: fuistis, potuistis, misi, respondi, misērunt, expugnavērunt, putavĕrat, conscripsĕrat, scripsĭmus, potuerĭmus, collocavĕrint, interfuĕrint, tulērunt, tulĕrant, prodit, voluisti, voluĕras.

Упражнение 2.

А. 1. Ariovistus, rex Germanōrum, tertiam partem agri Sequanōrum occupavĕrat. 2. Proserpĭnam, filiam Jovis et Cerĕri, Pluto uxōrem duxĕrat. 3. Causa belli fuit, quod Romāni agrum Sabīnum ferro ignique vastavĕrant. 4. Themistocles restituit muros, quos Persae delevĕrant. 5. Philippus, Macedŏnum rex, Lacedaemoniis scripsit: «Si in Laconĭcam venĕro, finĭbus vos exturbābo». Lacedaemonii rescripsērunt: «Si». 6. Horatio Coclĭti, quod insigni fortitudĭne Romam servavĕrat, cives grati aeneam statuam collocavērunt. 7. Respondēbo tibi, sed non ante, quam tu ipse mihi respondĕris.8. Sententiam mutabĭtis, si omnia audiverĭtis.

Упражнение 3.

1. Наша страна была спасена храбрыми мужами. 2. Мой друг был обвинен несправедливо.

De Gallis

Galli, gens maxĭme bellicōsa, Alpes superavĕrant et magnam partem Italiae ferro ignīque vastābant. Postquam milĭtes Romānos fugavērunt, urbi Romae appropinquavērunt et agros vastāre coepērunt. Romāni uxōres et libĕros in Capitolium, arcem Romae, condidērunt, senes autem, de salūte patriae desperantes, forti anĭmo hostes advenientes in foro exspectābant. Galli, postquam in urbem intravērunt eamque cremavērunt, omnes senes trucidavērunt, Capitolium oppugnavērunt. Silenti nocte Galli Capitolium expugnāre constituērunt, sed clamor ansĕrum custōdes defatigātos e somno excitāvit. Manlius, dux eōrum, statim milĭtes ad arma vocāvit et hostes repŭlit. Jure igĭtur Romāni nomen Manlii celebravērunt, Capitolīnum eum appellantes.

Res mancīpi et nec mancīpi II

Magna autem differentia est rerum mancīpi et nec mancīpi. Nam res nec mancīpi ipsātraditiōne pleno jure alterīus fiunt, si modo corporāles sunt et ob id recipiunt traditiōnem.

Ităque si tibi vestem vel aurum vel argentum tradidĕro sive ex venditiōnis causāsive ex donatiōnis sive quāvis aliāex causā, statim tua fit ea res.

Mancīpi vero res sunt, quae per mancipatiōnem ad alium transferuntur.

(Gai.)

Занятие 15.

Participia.

Упражнение 1.

a) Образуйте причастия настоящего, прошедшего и будущего времени, переведите на русск. яз.:capio, cēpi, captum, ĕre; pugno, āvi, ātum, āre; doceo, docui, doctum, ēre.

b) Определите склонение причастий; образуйте от данных причастий Abl. Sing. и Pl.; Acc. Sing. и Pl.: dans, dantis; habens, habentis; lectūrus, a, um; conversus, a, um; veniens, venientis; tractus, a, um; quaesitūrus, a, um.

Упражнение 2.

А. 1. Gajus pater historiae juris Romāni appellātus est. 2. Terra est commūnis patria omnium laborantium. 3. Leges Romanōrum, ad rem publĭcam pertinentes, sevērae erant. 4. Judĭces, consilium capientes in privātas et publĭcas causas, justi esse debent. 5. Tacĭtus scribit: Bellum descriptūrus sum, quod Romāni cum Germānis gerēbant. 6. Eum homĭnem defensūrus sum, quod is delictum non fecit. 7. Fines nostros a hostium impĕtu defensūri sumus.

B. 1. Multa capientĭbus desunt multa. 2. Homo verum non dicens mendax appellātur. 3. Alexander Magnus statuas a Xerxe captas Atheniensĭbus misit. 4. Hostes appropinquant urbem oppugnatūri et agros vastatūri. 5. Juppĭter, in taurum conversus, Eurōpam rapuit et in Cretam transportāvit. 6. Helvetii patriam reliquērunt novas sedes quaesitūri. 7. Romāni et Graeci capĭta corōnis et florĭbus ornābant.

Упражнение 3.