2.3 Автомобиль доңғалақтарына жөндеу жұмыстары
Автокөлiктердiң доңғалақтарының жөндеуi мамандандырылған дөңгелек жинайтын ұста немесе автомобиль көлiгiнiң кәсiпорындарының мамандандырылған бөлiмшелерiнде жүргізеді. Доңғалақтардың негiзгi ақаулықтары шинадағы төмендетiлген қысым, доңғалақтың дисксінің деформациясы, шина жақтауларының желінуі немесе шинаның протекторының деформациясы, камераның тозулары болып табылады. Ірiлендiрiлген дөңгелек жинайтын бөлiмшедегi жұмыс жасаудың технологиялық үдерiсін келесi кезекпен көрсетуге болады. ТҚК посттарында немесе арнайылатылған орындарда автомобильден шешілген доңғалақтарды шиномонтаждаушы аймаққа қабылдайды. Жөндеуге қабылданған доңғалақтар арнайы ванналарды жуылып, кептіріледі. немесе әдейi апарылған орындарға, дөңгелек жинайтын бөлiмшелерге қабылдайды. Доңғалақтар қабылданған жөндеуде арнайы ванналарда жуады және кептiредi. Шиналарды доңғалақтардан демонтаждау жұмыстары арнайы монтаждау және демонтаждау стендтерінде жүзеге асырылады. Бөлшектелген шиналар бөтен заттар және бұзылуларды бар болуларға қарап шығады, шинаның iшкi бөлiктерiн тесіп өткен бұзылуларға тексеру кезінде жіне тесіктерін өңдуге ынғайлы болуы үшін механикалық, гидравликалық, пневматикалық спредерлер немесе борттық кеңейткіштер пайдаланылады. Жөндеуге даярланған камералар мен шиналар аймағын болат дискі тәріздес щетка бекітілген, иілгіш білігі бар электроқозғалтқыштан тұратын кедір-бұдырлықты аспаптың көмегімен өңдейді. Вулканизациялық материалдар көмегімен шинаның немесе камера беттерінің жөндеу матеиалдарымен тығыз байланысыуын қамтамасыз етеді. Жөнделіп болған камераларды герметикалыққа тексереді. Деформацияланған болат доғалақ дискларын дискларды тузетуге арнлаған станоктарда түзейді. Жинақталған доңғалақты шыңдайды, герметикалыққа тексереді және статикалық және динамикалық дисбалансты жою мақсатында баланстайды. Автомобиль доңғалақтарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізуге арналған қондырғылар кешенін келесі топтарға бөлуге болады: - доңғалақтарды тасымалдауға және шешуге арналған қондырғылар (келтірілетін гидравликалық домкраттар, пневматикалық жетектегі доңғалақ сомындарына арналған сомын бұрамалар, қарапайым және арнайылатылған арбашалар); - шиналарға ТҚ көрсетуге арналған қондырғылар (ауа таратқыш түтікшеге арналған манометрі бар ұштар, доңғалақтарды жууға арналған арнайы қондырғылар); - шиналарды монтаждауға және демонтаждауға арналған аспаптар (шиналарды монтаждауға және демонтаждауға арналған стендтер); - доңғалақ дискларын жөндеуге арналған қондырғылар; - доңғалақтарды статикалық және динамикалық баланстауға арналған қондырғылар . 12.2. Шиналарды монтаждауға и демонтаждауға арналған стендтер. Шиналарды монтаждауға и демонтаждауға арналған стендтер өздерінің конструкциялық орындалуларының сан түрлілігімен сипатталынады. Стендтердің конструкциялары стендтегі доңғалақтардың орналасуына және шина мен диск аралығындағы керіліс күшін тудыру тәсіліне қарай ажыратылады. Доңғалақтардың орналасуына қарай стендтер тік және көлденең болып ажыратылады. Көлденең орналастыру жеңіл автомобильдердің доңғалақтарына арналған стендтерде кең таралған, бұл оларды центровка және қатайту технологиясы үшін аса ыңғайлы саналады. Доңғалақ массасының ауырлығы мен үлкен габаритті өлшемдері үшін жүктік автомобильдер тік орналастырылған стендтерге қойылады. Қозғалыс алу күшін тудыру тәсіліне қарай стендтер статикалық және динамикарлық түрлерге бөлінеді. Конструкциялығы жағынан доңғалақ дискісі патронға айналмалы қозғалыс жасау мүмкіндігі болмайтындай етіп бекітілген, шинаны төрт қалақша үстап тұратындай етіп жасалынған бірінші типтегі стендтер қарапайым саналады. Доңғалақ элементтерінің қозғалуы (отрыв) гидроцилиндр әсерімен шина мен дискіге қатысты осьтік қозғалуы есебінен барлық борт бойымен жүзеге асады. Жеңіл автокөліктердің доңғалақтарының шинасын монтаждауға және демонтаждауға арналған стендтердің кең таралған сүлбесі 12.1-суретте келтірілген. Стенд горизонтальды абүрылмалы стол 7, монтаждық басы (головка) 9 бар монтаждық арқалықтан 10 және шина бортын сығуға арналған механизмнен тұратын каркастан 1 құралған. Доңғалақ стендтің жиектерне немесе орталық саңылауға екң қарама-қарсы жұдырықшаларға әсер ететін екі пневмоцилиндр 11 көмегімен столдың радиалды паздары арқылы жылжып отыратын, төрт жұдырықшаның 6 көмегімен бекітіледі. Қалған екі жұдырықшаға төрт тартқыштардың 5 көмегімен күш орталық дисктан 4 беріледі. Стол белдікті беріліс 2 пен тегершекті редуктор 3 арқылы электроқозғалтқыштың 13 есебінен айналады. Монтаждық головка шинаның қажетті өлшеміне орнату үшін тік және көлденең бағытта да жылжи алады. Монтажды головканы тік орнату қысқыш қондырғының көмегімен қолдықсаппен (рукоятка) 8 жүзеге асады. Шина бортының ободтан бірінші реттік қашықтауы пневмокамера 12 көмегімен жетек алатын қысқыш қалақша 15 мен рычагтан 14 тұратын механизм көмегімен жүзеге асады. Стендтердің жұмысы үшін 220 немесе 380В кернеудегі элекрт қуатының көзі немесе 08...1,0 МПа қысыммен қысылған ауа желісі қажет. Монтаждық столдың жетегі саналатын электроқозғалтқыш жетегінің қуаты , Вт, келесідей анықталады: (12.1) Мұндағы Мкр — айналу моменті, Н м; — монтаждық столдың айналу жиіліг, мин-1; — редуктор мен белдікті берілістің қосынды ПӘК-і. Жұдырықшалардың ығысуының қосынды күші мен айналу моменті , Н, диск бетінің доңғалаққа қатынасы келесідей тәуелді: (12.2) мұнда К— қор коэффициенті (К= 2,5); — жұдырықшалармен біріктірілуге ықпал жасайтын доңғалақ дискісінің беттік радиусы, м; — доңғалақ дискісі мен жұдырықшалар арасында пайда болатын үйкеліс (= 0,2...О,25). Шток күші , Н, жұдырықша жетегінің бір пневмоцилиндріндегі (12.3) мұнда — монтаждық стол жұдырықшаларының саны; — рычагты механизм мен жұдырықша жетегінің қосынды ПӘК-і. 12.1.-сурет. Жеңіл автокөліктердің доңғалақтарының шинасын монтаждауға және демонтаждауға арналған стендтердің кең таралған сүлбесі: 1 — каркас; 2 — белдікті беріліс; 3 — тегершекті редуктор; 4 — диск; 5 — тартпа; 6— жұдырықша; 7— монтажды стол; 8— монтажды головканың тік орналасуын реттеуші сап; 9 — монтаждық бас; 10 — монтажды арқалық; 11 — жұдырықша жетегінің пневмоцилиндрі; 12 — шина бортын қысуға арналған механизм жетегінің пневмокамерасы; 13 — электрқозғалтқыш; 14 — шина бортын қысуға арналған механизмінің рычагы; 15 — қысқыш қалақша; , — бұрылмалы монтаждық столга бекітілген айналу моменті; — жұдырықша жетегінің пневмоцилиндр штогының; — диск жиегіне жұдырықшалардың ығысу күші; — қысу қалақшаларындағы кері итеру күші; — қысу қалақшаларының жетегіндегі пневмокамера штогының күші. Қысу қалақшалары жетегіндегі пневмокамера штогындағы күш , Н, (12.4) мұнда — қысқыш қалақшада жоғарылайтын кері итеру күші, Н; — передаточное отношение рычажного механизма отжима борта шины; — шинаның қысқыш бортындағы рычагты механизм ПӘК-і ( = 0,85). Жүктік автомобильдер мен автобустардың доңғалақтарын монтаждау стендтері вертикальды орнатылады. Мұндай стендтің кең таралған түрінің сұлбасы 12.2-суретте көрсетілген. Стенд арқалық 10 пен монтажды кансоль 15 орнатылған негізден 8 тұрады. Доңғалақ ободтың ішкі бөлігіне бекітіледі немесе тұрқыдан 2 және жұдырықшалары бар 4 төрт рычагтан тұратын өздігінен орталықтандырылатын қысқыш қондырғы көмегімен орталық саңылауға орнатылады. Монтаждық-демонтаждық жұмыс кезінде доңғалақтың айналуы электрқозғалқыштан 13, белдікті берілістен 12 және тегершекті редуктордан 14 тұратын электромеханикалық жетек көмегімен жүзеге асады. 12.2.-сурет. Жүктік автомобильдер мен автобустардың доңғалақтарын монтаждау стенді: 1 — монтажды консоль жетегінің гидроцилиндрі; 2— қысқыш механизмнің тұрқысы; 3— рычаг; 4— жұдырықша; 5— қысқыш механизм жетегінің гидроцилиндр штогы; 6— монтаждық бас; 7— қысқыш ролик; 8— негіз; 9— сорап жетегінің электроқозғалтқышы; 10 — арқалық; 11 — арқалықты көтеру гидроцилиндрі; 12 — белдікті беріліс; 13 — доңғалақтың айналу жетегінің электроқозғалтқышы; 14— тегершекті редуктор; 15— монтажды консоль; 16— бағыттаушы; 17— стендтің гидравликалық жүйесінің сорабы; — доңғалаққа қосылған айналу моменті; — қысқыш механизм жетегіндегі гидроцилиндр штогыгынң куші; —жұдырықшалардың диск жиегіне ығысу куші; — қысу қалақшасындағы кері итеру күші. Доңғалақтарды стендтерге орнату ыңғайлы болуы үшін қысқыш қондырғыларды жұмыс биіктігіне гидроцилиндр 11 көмегімен көтеріп-түсіруге болады. Стенд гидроцилиндрлеріне майды электрқозғалтқыштан жетек алушы 9 сорап 17 арқылы жеткізіп отырады. Қолданылатын жүктік автомобильдер доңғалақтарын шинамонтаждауға арналған стендтерінде шина бортындағы қысу күші 31000 Н қамтамасыз етіледі. Сәйкесінше бірінші және екінші берілістердеайналу жиілігі 3,5 и 7,0 мин-1 шамасында доңғалақтардың айналу жетегіндегі электроқозғалтқыштың қуаты 1,5...2,2 кВт. Гидро сорап жетегіндегі қуат 1,5 ... 4 кВт құрайды және гидравликалық жүйеде 14т МПа-ға дейін қысымды қамтамасыз етеді. 12.3. Шиналар және камералардың жөндеуi үшiн жабдық Спредер және кеңейткiштер шиналардың жиектерiнiң өсiруi үшiн олардың тексеруi және жөндеуде қолданады. Пневматикалық жетегi бар тұрақты спредердiң схемасы 12.3-шi сурет көрсетiлген. Спредер (схемада көрсетiлмеген) пневмо көтергiш үшiн шұңқыры бар арнайы iргелерде орнатады. Спредер тiрек тақтадан штогiнде 5-шi тiрек үстел орналастырған 2-шi күш беретiн пневмоцилиндр бекiткен 1 тұрады. Пневмоцилиндрдың жоғарғы қақпағына З және жергiлiктi жарықтандыруды шырағы бар табандыға 6, тiрек шығыршықтар 4 басып алулармен екi тетiктердi бекiтедi. Спредерге шинаның қоюлары үшiн шинаны көмегiмен тiрек шығыршықтарға көтерiп домалататын пневмо көтергiштi пайдаланады. Шинаны такомалардың майып орын 5 спредердiң тiрек үстелiнiң үстiнде болу үшiн жағдайларында тiрек шығыршықтарда айналдыра орнатады, және (12.3-шi сурет) басып алулар орнатады.Пневмоцилиндрге ауа берілгенде шток протектор жағын ішіне қарай ығыстырады, ал қысқыш шинаның жанын сыртқа қарай ығыстырады.. Шина борттарын ажыратуға арналған пневматикалық жетектің сұлбасы: а — бастапқы жағдайы; б — оңғы жағдайы; 1 — тірек тақтайшасы; 2 — пневмоцилиндр; З — тірек роликтері; 4 — рычаг; 5 — тірек стол; 6 — қысқыш ; 7— шина Электровулканизаторлар шиналар мен камераларды жөндеуге, шұралардың фланецтерін жасауға, ыстық вулканизация арқылы камера мен шұраны біріктіруге арналған. Жиектердiң өсiруiн тетiкке басып алулары бар екi жақты әсердiң пневмоцилиндр алып келетiн екi топсалы қойылған бағандар болатын кеңейткiштердiң конструкциясы бар болады. Басып алулар жиектердiң ажыратылып қойылған күйiнделер шинаны қайтаруға мүмкiндiк беретiн айналмалы роликтердiң түрiнде орындаған. Конструкцияларда сонымен бiрге протектор шинаның бiр бөлiгiне шинаның жиектерiнiң өсiруiнде тықсыратын және ол iшiне сыққан қысымшы ескерiлген бесiншi. Тiрек шығыршықтарды айналуды ерiксiз келтiру - электр қозғағышынан червяк редукторы және тiзбектi берiлiс арқылы. Барлық конструкция бiртұтас дәнекерленген корпуста орналасады. Егер бұл екi жеке резеңке элементтерiнiң тиiстi күшiмен қысса, онда бүтiн Қосу аздан кейiн құрастырады. (140 3 ) вулканизацияның температурасы ұтымды болып есептеледi. Бiржақты қыздыруы бар столға қоятын түрдiң вулканизаторының негiзгi түйiндерiмен қыздыру элементiмен корпус, тақта және қысымшы құрылымдар болып табылады. Электр вулканизаторды комплектке қосымша беттi шұралардың жасауы және камерасы бар шұралардың Қосуы үшiн әр түрлi диаметрдiң қысатын тақталанғандары, протектор және бүйiр матрицалар, аз габариттi құмды қаптар, пресс-қалыптар кiредi. Қыздыру элементi саңылауларындағы 0, 5 ммнiң диаметрiн нихром сымынан ашық спираль орналастырған керамика негiзiнен тұрады.
0 комментариев